جمعیت زیاد و در حال افزایش هند از سال‌ها پیش، دولت و دست‌اندرکاران آن را به این فکر انداخته است تا با استفاده از یک سرویس احراز هویت یکتا، خدمات و سرویس‌های مختلف را به شهروندان خود ارائه دهند. با استفاده از سرویس احراز هویت یکتا، هر شهروند با گرفتن یک کد می‌تواند با یک بار انجام دادن فرایند احراز هویت، از خدمات گوناگون استفاده کند و دیگر نیازی نیست برای استفاده از هر خدمت، مجدداً هویت او تایید شود. این کد یکتا،  Aadhaar e-KYC نام دارد و توسط UIDAI (مخفف unique identification authority of India) که یک مرجع قانونی زیر نظر وزارت الکترونیک و فناوری اطلاعات هند است، صادر می‌شود. این کد بر اساس اطلاعات بیومتریک و ظاهری اشخاص طراحی شده است و در صورت نیاز، تبعه‌های کشور هند یا دارندگان پاسپورت هندی می‌توانند آن را دریافت کنند.

اگر می‌خواهید درباره‌ی این مفهوم بیشتر بدانید، پیشنهاد می‌کنیم یادداشت «KYC چیست؟» را بخوانید.

تاریخچه Aadhaar e-KYC

آغاز راه

پروژه UIDAI از سال ۲۰۰۹ میلادی و در ادامه پروژه تامین امنیت ملی هند آغاز به کار کرد. آقای ناندان نیلکانی، هم‌بنیان‌گذار شرکت Infosys، توسط دولت به عنوان مسئول پروژه و اولین مدیر UIDAI تعیین شد. در سال ۲۰۱۰ میلادی، لوگو و برند Aadhaar توسط آقای نیلکانی رونمایی شد و پروژه به طور رسمی کار خود را آغاز کرد. شرکت بیمه زندگی هند و بانک ملی هند به عنوان اولین کاربران پروژه در ۲۰ ایالت معرفی شدند. پس از آن، ۱۵ شرکت خصوصی برای فرایند ثبت‌نام و آغاز کار تایید شدند و ۲۲۰ شرکت در صف تایید قرار گرفتند. پیش‌بینی شده بود که طی دو سال ۴۰ درصد جمعیت هند در این پروژه ثبت‌نام خواهند کرد.

در سال ۲۰۱۰ سیستم احراز هویت توسط شماره Aadhaar معرفی شد. با استفاده از این سیستم، بانک‌ها، شرکت‌های مخابراتی و سازمان‌های دولتی می‌توانستند با وارد کردن شماره Aadhaar هویت افراد را تایید کنند.

فراز و نشیب

پروژه Aadhaar در اول راه با مخالفت‌هایی از جانب قاضی‌ها و برخی نمایندگان پارلمانی مواجه شد. آن‌ها معتقد بودند جزئیات پروژه با دقت بررسی نشده است و این طرح بدون ارائه لایحه و تصویب پارلمان، در سطح ملی اجرا شده است. دیوان عالی هند نیز اعلام کرد دولت نمی‌تواند به کسانی که شماره Aadhaar ندارند، خدمات ندهد، چرا که ثبت‌نام داوطلبانه است.

در سال ۲۰۱۴ میلادی آقای نیلکانی از مدیریت پروژه استعفا داد تا در انتخابات کنگره ملی هند شرکت کند. هرچند آقای نیلکانی در این انتخابات رای نیاورد، اما این موضوع تغییری در اراده او برای انجام پروژه ایجاد نکرد. پس از قبول شکست در انتخابات، آقای نیلکانی با نخست وزیر و وزیر دارایی وقت هند ملاقات کرد تا آن‌ها را برای ادامه پروژه ترغیب کند. نتیجه این مذاکره اختصاص ۲۹۰ میلیون دلار به پروژه و بررسی امکان متصل کردن شماره Aadhaar به پاسپورت بود.

آینده‌ی روشن

افزایش چشم‌گیر بودجه پروژه به دست اندرکاران آن اجازه داد تا با استخدام یک آژانس تبلیغاتی، کمپینی با بودجه ۴.۲ میلیون دلار برای تبلیغ پروژه راه‌اندازی کنند. با تایید فاز پنجم پروژه، قرار شد تا پایان سال ۲۰۱۵ میلادی، تعداد کاربران از ۴۲۰ میلیون نفر در آن زمان به یک میلیارد نفر افزایش پیدا کند.

 در سال ۲۰۱۶ میلادی احراز هویت از طریق چهره معرفی شد تا افرادی که به هر دلیلی برای استفاده از اثر انگشت، مردمک چشم و یا رمز یکبار مصرف مشکلی داشتند، بتوانند به راحتی از طریق چهره، هویت خود را تایید کنند. یکی از دلایل موفقیت پروژه، متصل کردن شماره Aadhaar به سیستم انتقال مزایای مستقیم (DBT) بود. به این ترتیب مزایای دولتی از قبیل مبلغ بیمه بیکاری، به طور مستقیم به حساب بانکی متصل به شماره Aadhaar هر فرد واریز می‌شد. به لطف این تغییر، در میزان و تعداد پرداختی‌ها به افراد واجد صلاحیت شفافیت به وجود آمد و امکان کلاهبرداری به طرز چشمگیری کاهش پیدا کرد.

چرا استفاده از Aadhaar e-KYC توصیه می‌شود؟

استفاده‌ی Aadhaar از اطلاعات بیومتریک باعث شده است که امکان جعل هویت به صفر نزدیک شود. این سیستم بزرگ‌ترین سیستم تشخیص هویت بیومتریک دنیا است و بانک جهانی از آن به عنوان پیشرفته‌ترین برنامه تشخیص هویت در جهان نام می‌برد.

مزایای این سیستم را می‌توان به صورت زیر بیان کرد:

رعایت حریم خصوصی

• امکان اشتراک‌گذاری داده‌های KYC توسط دارندگان کد Aadhaar بدون اطلاع UIDAI
• شماره‌ی اصلی Aadhaar هرگز نمایش داده نمی‌شود و به جای آن از شماره‌ی شناسایی که به فرد دارنده‌ی کد اختصاص داده شده است، استفاده می‌شود.
• از اطلاعات بیومتریک اصلی مانند اثر انگشت برای تایید هویت استفاده نمی‌شود.
• دارنده‌ی شماره‌ی Aadhaar می‌تواند انتخاب کند چه میزان از اطلاعاتش به اشتراک گذاشته شود.

امنیت

• اطلاعات Aadhaar KYC قابل دانلود توسط دارندگان کد، دارای امضای دیجیتالی UIDAI است تا از صحت آن‌ اطمینان حاصل شده و در صورت ایجاد تغییر در اطلاعات، صاحب شماره و دریافت‌کننده‌ی اطلاعات از آن آگاه شوند.
• شرکت‌ها می‌توانند با استفاده از سیستم رمز یکبار مصرف یا تشخیص چهره، خودشان احراز هویت را انجام دهند.
• داده‌های KYC توسط عبارتی که خود دارنده‌ی شماره تعیین کرده است، رمزنگاری می‌شوند.

دسترسی به تاریخچه احراز هویت

توسط سرویس تاریخچه احراز هویت Aadhaar که بر روی سایت UIDAI قابل دسترسی است، هر دارنده شماره می‌تواند تاریخچه احراز هویت‌های انجام شده در سایت‌ها، اپلیکیشن‌ها و اداره‌های مختلف را مشاهده کند. برای استفاده از این سرویس باید شماره موبایل فرد ثبت و تایید شده باشد. به این ترتیب، با ورود شماره Aadhaar و دریافت رمز عبور بر روی موبایل، هر فرد می‌تواند به تاریخچه خود دست پیدا کند. در این گزارش اطلاعاتی از قبیل ماهیت احراز هویت، زمان و تاریخ، کد ارسالی از UIDAI، نام شرکت، شماره تراکنش انجام شده با شرکت به همراه کد، جواب احراز هویت (تایید یا عدم تایید) و کد خطای UIDAI درج شده است.

چه شرکت‌هایی می‌توانند از این سیستم استفاده کنند؟

تمام شرکت‌ها و سازمان‌های دولتی و خصوصی که با ارباب‌رجوع سروکار دارند، می‌توانند از این سیستم برای احراز هویت استفاده کنند. به این ترتیب محدودیتی برای استفاده‌ی شرکت‌ها از Aadhaar e-KYC وجود ندارد.

پیش‌نیازهای استفاده از سیستم Aadhaar e-KYC

برای استفاده از Aadhaar e-KYC پیش‌نیازهایی نیز وجود دارد:

• شبکه اینترنت پایدار و قابل اتکا
• زیرساخت‌های ضروری برای فراخوانی سرویس e-KYC

همچنین لازم است شهروندان برای استفاده از سرویس e-KYC اطلاعات بیومتریک خود ارائه کنند. UIDAI تمام درخواست‌های KYC را برای انجام فرایند آمارگیری، ثبت می‌کند. این آمارها در داشبورد Aadhaar ذخیره می‌شوند و در دسترس عموم قرار دارند.

چه اطلاعاتی در سیستم Aadhaar ثبت می شوند؟

در کنار مشخصات بیومتریک فرد، اطلاعات زیر نیز در سیستم Aadhaar ثبت می‌شوند:

• نام
• آدرس محل سکونت
• عکس
• جنسیت
• تاریخ تولد
• شماره همراه
• ایمیل

تاکنون سیستم Aadhaar e-KYC توسط بیش از یک میلیارد نفر در سراسر هند استفاده شده است. کاربردهای گسترده این سیستم و آسانی و امنیت کار با آن، باعث شده است که هر روز شرکت‌ها و سازمان‌های مختلفی به جمع استفاده‌کنندگان از این سیستم بپیوندند.

داده‌های Aadhaar e-KYC به دو صورت توسط شرکت‌ها قابل دریافت هستند: به صورت دیجیتالی (در مواقعی که تصویر با کیفیت بالا نیاز است)، و به صورت چاپی و از طریق کد QR. پیش‌بینی می‌شود کشورهای دیگر نیز با الگوگیری از هند، سیستم احراز هویت الکترونیکی خود را طراحی کنند.